Dom Zdrowia, dom gościnny, hospitalis , hospitium

Skierniewice, szpital św. Stanisława.

 Gdy w 1867 utworzono powiat skierniewicki jasnym stało się, że dotychczasowy szpital-przytułek przy ul. Św. Stanisława nie odpowiadał potrzebom miasta powiatowego. 

W czasie  reformy administracyjnej doszło do zmian granic guberni i podziału powiatu rawskiego. Południowa część tego powiatu, jako powiat rawski weszła w skład guberni piotrkowskiej, natomiast miasto Skierniewice i osiem okolicznych gmin w tym gminy, Skierniewice i Dębowa Góra, utworzyło nowy powiat skierniewicki, który włączony został do guberni warszawskiej w granicach administracyjnych zaboru rosyjskiego.

Skierniewice ul. ś. w - Stanisława 

Budynek w zniesiony najprawdopodobniej  z fundacji arcybiskupa gnieźnieńskiego Stanisława Szembeka przy kościele ,p.w .św. Stanisława Biskupa i Męczennika .

/.../Według tradycji pierwsza drewniana świątynia pw. św. Stanisława miała być wybudowana przez arcybiskupa metropolitę gnieźnieńskiego Zbigniewa Oleśnickiego, prymasa Polski (1482-1493), po 1481 r. jako kościół szpitalny ufundowanej wówczas prepozytury szpitalnej. Jednak nic więcej o tej fundacji nie wiadomo. Można przypuszczać, jak sugeruje ks. prof. S. Librowski, że powstała ona przy drugim kościele parafialnym, a nie na miejscu obecnego kościoła św. Stanisława biskupa. Wobec tego wypada przyjąć, iż pierwszą świątynią na terenie parafii św. Stanisława był ufundowany i wybudowany w 1528 r. przez arcybiskupa metropolitę gnieźnieńskiego Jana Łaskiego, prymasa Polski, drewniany kościółek pw. św. Rocha, wraz z utworzoną przy nim aktem erekcyjnym z 22 X 1528 r. nową prepozyturą szpitalną. Dwa lata później, w październiku 1530 r., Kapituła Gnieźnieńska zatwierdziła fundację i nieco zmodyfikowany jej akt erekcyjny, wystawiony 20 X 1530 r. Z dokumentu wiadomo, że dla potrzeb kościoła i szpitala abp Łaski nabył obszerny plac za miastem, przy drodze prowadzącej do Rawy. Ponadto wykupił również od mieszczan kilka działów gruntu i uposażył nimi szpital. Obok kościoła i szpitala założono również cmentarz grzebalny, istniejący do dzisiaj. Wiadomość, jakoby ów szpital wraz z kościołem ufundował i erygował abp Zbigniew oleśnicki, w świetle powyższych zachowanych przywilejów erekcyjnych kościoła z 1530 r. nie są więc niczym potwierdzone. Kościół, jako szpitalny i obsługiwany tylko przez jednego prepozyta, miał o wiele mniejszy wpływ na rozwój kultury w mieście niż parafialny kościół św. Jakuba. obecny dom Boży został wybudowany w roku 1720 przez arcybiskupa metropolitę gnieźnieńskie go Stanisława Szembeka, prymasa Polski i nadal pełnił funkcję kościoła szpitalnego i rektorskiego parafii św. Jakuba. W latach 1862-1864, na czas generalnego remontu kościoła parafialnego, przejął jego funkcje i przeniesiono do niego nabożeństwa./.../

https://diecezja.lowicz.pl/parafia/sw-stanislawa-biskupa-i-meczennika-w-skierniewicach/

Skierniewice ul. ś. w - Stanisława 

Pierwsze szpitale nie były - w dzisiejszym znaczeniu - instytucjami leczniczymi, lecz raczej domami o charakterze przytułkowo-leczniczym. Dlatego też nazywano je hospitalis lub hospitium od łacińskich słów oznaczających gościa, gościnność czy dom gościnny.

13 października 1872 roku został otwarty powiatowy szpital, dom zdrowia przy ulicy św. Stanisława ,składał się z dwóch sali, jedna dla kobiet druga dla mężczyzn , posiadając 14 łóżek oraz z dwóch pokojów zapasowych każdy z jednym łóżkiem. Szpital posiadał pokój operacyjny wraz ze swoją apteką. Dodatkowo było pomieszczenie gospodarcze oraz kuchnia. Obsługę szpitala stanowili: starszy felczer na etacie, dwóch młodszych felczerów nieodpłatnych, akuszerka, pisarz, gospodyni i posługacz. Lekarzem kierującym w szpitalu był dr Stanisław Rybicki.

Był to dom parterowy , drewniany ,własność p. Miłobęckiego .

[ Budynek przy ul. św. Stanisława ,częściowo rozebrany w 1899 r. Na parterze znajdowała się w latach późniejszych sala katechetyczna i pomieszczenie gospodarcze ,piętro przeznaczono na mieszkanie dozorcy . ]

Stanisław Teofil Rybicki, ok. 1863 r

W 1896 roku uzyskano zgodę od Administracji Księstwa Łowickiego na budowę nowego szpitala. Dzięki staraniom Stanisława Rybickiego powstał w Skierniewicach nowoczesny szpital, który otwarto w 1899 r. Syn Teofila Klemensa Rybickiego i Józefy z Szymańskich. W 1860 ukończył Gimnazjum Realne w Warszawie. 28 czerwca 1866 otrzymał dyplom lekarski Szkoły Głównej. W 1867 uzyskał dyplom lekarza powiatowego i objął tę posadę w Skierniewicach. Od początku swojego pobytu w Skierniewicach Rybicki angażował się w sprawy społeczne miasta, został on również mianowany lekarzem powiatowym miasta.

Rozważano możliwość rozbudowy przytułku, lub budowy nowego szpitala. Dzięki silnej osobowości Rybickiego i jego konsekwentnym działaniom zdecydowano się na to drugie rozwiązanie. Ostatecznie, po wielu trudnościach w 1896 roku rozpoczęto budowę szpitala, którą ukończono trzy lata później.

uroczystość wmurowania kamienia węgielnego 
skan zdjęcia ze zbiorów IHS 

''Materiały budowlane zaczęto zwozić na plac, fundamenty kopać i spraw a tak się posunęła, iż w d. 12 lipca 1896 r. przy udziale zaproszonego umyślnie pomocnika Generał-Gubernatora A. J. Piętrowa, który wyłącznie w tym celu przybył do Skierniewic, odbyło się uroczyste założenie kamienia węgielnego pod budowę tu szpitala i domu Starców i trwale odtąd, obok siebie, pod wspólnym nadzorem istnieć mających. Poświęcenie fundamentów odbyło się uroczyście, a dopełnił go miejscowy dziekan ks. kanonik Mikołaj Skrzypkowski.''

(dr .Rybicki )

“Przy domu Starców w pewnym oddaleniu znajdują się murowane komórki na magle i różne sprzęty, w nich też pomieszczono oddzieloną grabarnię. W sąsiednim budynku, pierwotnie parterowym, frontem zwróconym na południe, a połączonym jak wzmiankowaliśmy krętym przejściem ze szpitalem, znajdują pomieszczenia ,po prawej stronie środkowej sieni, od frontu, dwa pokoje przeznaczone na mieszkanie gospodyni, za nimi kurytarzyk w kierunku szczytu od strony szpitala i tu oddzielny pokoik na garderobę i skład pościeli ,od podwórza zaś z tej samej strony obszerna kuchnia i takaż pralnia. Po lewej stronie, w tymże budynku ze środkiem idącego korytarza, jest wejście do 6 pokojów przeznaczonych dla 12 starców w połowie mężczyzn, w połowie kobiet ".(dr .Rybicki )

W 1902 roku Rada Powiatowa uzyskała zgodę władz gubernialnych na sprowadzenie do Skierniewic sióstr szarytek. Oficjalnie Zgromadzenie Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo .Celem zgromadzenia jest pomaganie chorym i słabym m.in. przez prowadzenie szpitali, pielęgnowanie chorych w ich domach oraz działalność charytatywną. Staraniem pierwszej przełożonej sióstr w Skierniewicach, Marii Jadwigi Szemioth, parterowy budynek zyskał piętro. Na budowę siostra przeznaczyła swój posag. 

Siostry Szarytki prowadzące szpital przy kościele św. Trójcy w Płocku około 1900 r.

Siostry w habicie z charakterystycznym czepcem (kornetem) noszonym przez siostry do 1964. 

Dwa lata wcześniej Siostry Szarytki  w szpitalu w Skierniewicach zakończyły swoją posługę ,kiedy to podziękowano im za pracę .

Historyczny budynek szpitala istnieje do dzisiaj przy ul. Stanisława Rybickiego 1. Obecnie mieści się w nim siedziba administracji oraz kilka z przychodni przyszpitalnych.

Kolejną datą przełomową dla skierniewickiego szpitala jest rok 1965 ,po oddaniu do użytku nowego budynku ,szpital mógł przyjąć 230 pacjentów jednorazowo.

https://pl.wikipedia.org/wiki/Szpital_%C5%9Aw._Stanis%C5%82awa_w_Skierniewicach

https://www.szpitalskierniewice.pl/o-nas.html

https://www.gminaskierniewice.pl/historia/2/

https://diecezja.lowicz.pl/parafia/sw-stanislawa-biskupa-i-meczennika-w-skierniewicach/

https://pl.wikipedia.org/wiki/Stanis%C5%82aw_Rybicki_(lekarz)